Νιοβη

Η Νιόβη κόρη του βασιλιά της Φρυγίας Ταντάλου και της Διώνης, ήταν σύζυγος του Θηβαίου Αμφίονα και μητέρα εξ αυτού πολλών και ωραίων τέκνων που αποτελούσαν ζεύγη τους Νιοβίδες. Περί του αριθμού αυτών οι πληροφορίες των αρχαίων ποιητών και συγγραφέων κυμαίνονται από 12 μέχρι 20. Επικρατέστερη είναι αυτή των δεκατεσσάρων παιδιών (εφτά αγόρια και εφτά κορίτσια). Μάλιστα αναφέρεται πως οι εφτά πύλες της Θήβας είχαν τα ονόματα των κοριτσιών της.

Φαίνεται πως κάποτε η Νιόβη υπερηφανεύθηκε για την ευγονία και την ομορφιά των τέκνων της λέγοντας πως «ένα μόνο ζεύγος διδύμων έναντι των τόσων δικών της έχει να επιδείξει η Λητώ, η εκλεκτή του Δία» (εννοώντας την Άρτεμη και τον Απόλλωνα). Όταν το έμαθε στη συνέχεια η Λητώ αγανάκτησε και ζήτησε από τα παιδιά της να τιμωρήσουν την υπερήφανη αυτή θνητή. Έτσι κατά τις παραδόσεις οι δύο θεοί τόξευσαν με τα αλάθητα βέλη τους , η μεν Αρτεμη τις κόρες, ο δε Απόλλων τους γιους. Από τον όλεθρο αυτό κατά παραδόσεις σώθηκαν μόνο δύο από τα τέκνα ο Αμύκλας και η Μελίβοια, κατ΄ άλλους μόνο η Μελίβοια που όμως από τη ταραχή της μετονομάσθηκε Χλώρις.

Τα νεκρά σώματα των Νιοβίδων έμειναν επί εννέα ημέρες άταφα, αφού ο Δίας μετέβαλλε σε λίθο όποιον επιχειρούσε να αποδώσει νεκρικές τιμές σ΄ αυτά. Μόνο δε την ένατη μέρα υπέκυψαν οι θεοί, μετά από τις ικεσίες της απέλπιδος μητέρας τους και τα ενταφίασαν οι ίδιοι σε δύο κοινούς τάφους (Παυσανίας ΙΧ 17,2).

Οι τραγικοί ποιητές της αρχαιότητας χρησιμοποίησαν το μύθο της Νιόβης και ο μεν Αισχύλος εμφανίζει την ηρωίδα του παραδομένη σε βωμό και άδακρυ πόνου επί του τάφου των τέκνων της, ο δε Σοφοκλής την παρουσιάζει φυγά από τη Βοιωτία στη Σίπυλο συνεχώς θρηνούσα ικετεύοντας τους θεούς να ευσπλαχνισθούν το πόνο της, μέχρι που ο οικτίρμων Ζεύς την μεταμορφώνει σε βράχο από τον οποίο μέρα και νύκτα στάλαζαν σταγόνες δακρύων. Ο Οβίδιος στις «Μεταμορφώσεις» του (VI 146 – 312) την παρουσιάζει να εκσφενδονίζεται από ανεμοστρόβιλο ήδη απολιθωμένη από τη Θήβα στη Σίπυλο και να σχηματίζει βράχο σε μορφή θρηνούσας γυναίκας. Πολλές επίσης εμπνεύσεις και έργα οφείλουν στο μύθο αυτό και οι εικαστικές τέχνες.

Ένας παράξενος σχηματισμός βράχων στη Σίπυλο της Μικράς Ασίας φέρεται ότι απεικονίζει τη μητέρα της φυλής των Ελλήνων που ένα φυσικό φαινόμενο την κάνει να... συγκινείται.
Η Νιόβη ζει μεταμορφωμένη σε Βράχο στη Σίπυλο της Μικρός Ασίας.

Κάτι ανάμεσα σε Παναγία που θρηνεί και αρχαίο είδωλο, επέζησε 3.000 χρόνια, σεισμούς και αντίξοες καιρικές συνθήκες.

Συμφωνά με την ελληνική μυθολογία, η Νιόβη ήταν η μητέρα της φυλής των Ελλήνων. Η μυκηναϊκή δυναστεία του Αγαμέμνονα καταγόταν από τον πατέρα της Νιόβης, τον Τάνταλο, που κάποτε βασίλευσε σε μια μυθική τοποθεσία γύρω από το όρος Σίπυλο στη Μ. Ασία. Σε έναν απόκρημνο γκρεμό σμιλεμένο στον βράχο υπάρχει ο θρόνος του Πέλοπα, γιου του Τάνταλου.

Ο παράξενος σχηματισμός των βράχων, που απεικονίζει τη Νιόβη, έχει διαμορφωθεί εντελώς από τα στοιχεία της φύσης. Μοιάζει με μια γυναίκα που θρηνεί.

Ο Όμηρος αναφέρει στην Ιλιάδα ότι η Νιόβη στέκεται ανάμεσα στις χαράδρες στα απάτητα βουνά της Σίπυλου, εκεί που λένε ότι κοιμούνται οι νύμφες, αφού χορέψουν στις όχθες του Αχελώου. Εκεί η Νιόβη θρηνεί για την κατάρα που της έστειλαν οι θεοί. Η τραγωδία της Νιόβης είναι ένα αγαπημένο θέμα της αρχαίας ελληνικής τέχνης και λογοτεχνίας. Η Νιόβη ήταν πριγκίπισσα, κόρη του αγέρωχου βασιλιά Τάνταλου, και ήρθε από τη Σίπυλο στις Θήβες, όπου παντρεύτηκε τον βασιλιά Αμφίονα.

Ο Αμφίων έπαιζε τόσο όμορφα λύρα, που γοήτευε τα δένδρα και μετακινούσε λίθους. Έτσι μάλιστα ξανάχτισε τα τείχη των Θηβών. Το ζευγάρι απέκτησε έξι γιους και έξι κόρες. Η αλαζονεία της Νιόβης όμως έγινε αιτία της καταστροφής της. Περηφανεύτηκε ότι είχε πιο πολλά παιδιά από τη Λητώ, που είχε μόνο τα δίδυμα Απόλλωνα και Άρτεμη, παιδιά του Δία. Η Λητώ το είπε στα παιδιά της, που αμέσως σκότωσαν όλους τους γιους της Νιόβης με μια βροχή από βέλη.

Ο Αμφίων αυτοκτόνησε από την απελπισία του, Η Νιόβη όμως ήταν αμετανόητη, έτσι ο Απόλλωνας και η Άρτεμις σκότωσαν και τις κόρες της. Η θλίψη της Νιόβης ήταν τόσο αβάσταχτη, που ο Δίας τη μεταμόρφωσε σε πέτρα επειδή τη λυπήθηκε . Γιατί όμως το πέτρινο ομοίωμα της Νιόβης βρίσκεται στη Σίπυλο και όχι στις Θήβες, όπου έλαβε χώρα η τραγωδία; Ο Οβίδιος λεει ότι ένας ισχυρός ανεμοστρόβιλος τη σήκωσε και τη μετέφερε στην πατρίδα της, σε μια βουνοκορφή.

Εκεί βρίσκεται ακόμα σήμερα, και κάθε τόσο δάκρυα κυλούν στο πρόσωπο της. Σήμερα είναι εύκολο να πλησιάσουμε στο θαύμα αυτό της φύσης- Ακολουθούμε τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο που ανεβαίνει στη βορειοδυτική πλευρά του βουνού, κοντά στο Εθνικό Δρυμό της Σίπυλου. Ο βράχος της Νιόβης είναι ένα μνημείο που προσελκύει πολλούς τουρίστες και η τοποθεσία θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική από τους κατοίκους.

Η καλύτερη θέα είναι από το πλάι, όπου μπορείτε να διακρίνετε τη γυναικεία μορφή με λυμένα μαλλιά, σκυμμένη μπροστά και με μια έκφραση αβάστακτης αγωνίας και λύπης. Από διαφορετικά σημεία μπορείτε να δείτε το βλέμμα και διάφορες εκφράσεις του προσώπου της. Τα δάκρυα της Νιόβης, όμως, πώς εξηγούνται; Και μάλιστα το καλοκαίρι, όπως αναφέρει ο θρύλος; Η πιο λογική εξήγηση είναι ότι το χιόνι που μαζεύεται στην κορυφή του βράχου τον χειμώνα, έλιωνε την άνοιξη και κυλούσε σαν δάκρυα.