Μαύρου Απόλλωνα συνέχεια...

Ο λύκος Απόλλωνας σχετίζεται αναμφίβολα με το τσακάλι Ανούβη, που ασκούσε στην Αίγυ­πτο το λειτούργημα του νεκροπομπού. Υπάρχει λοιπόν μια ολόκληρη πλευρά νεκρώσιμη, νυχτερινή ή αρνητική του Απόλλωνα, που διευκολύνει πάρα πολύ τη συστηματική συγκέντρωση ε­νός συνόλου λεπτομερειών διαφορετικά διασκο­ρπισμένων. Έτσι λοιπόν δεν μπορούμε να πιστέ­ψουμε, πως η όψη αυτή του Απόλλωνα είναι τυ­χαία.
Μπορούμε να την αναλύσουμε, να την εξηγή­σουμε, ξεκινώντας από την αιώνια εικόνα του ή­λιου, όπως τη δέχονταν οι μυθολόγοι της σχο­λής, που μια φυσικότητα αρκετά περιορισμένη καταδίκαζε στο να μην εξετάζουν παρά τις "ου­ράνιες" πλευρές των αρχαίων θεοτήτων. Χωρίς αμφιβολία, ο ήλιος μπορεί να είναι φονικός ή κα­ταστρεπτικός και η έκθεση στις ακτίνες του ε­πισπεύδει τη σήψη των πτωμάτων. Μήπως τα βέ­λη του Απόλλωνα ήταν οι ακτίνες του ήλιου; .

Αυτό δυσκολευόμαστε να το πιστέψουμε, μια και τα βέλη της Άρτεμης, στην οποία οι ίδιοι "ουράνιοι" μυθολόγοι είδαν ένα σύμβολο της Σε­λήνης, δεν είναι λιγότερο φονικά από εκείνα του Απόλλωνα.

Εν τούτοις οι ακτίνες του φεγγαριού δεν έχουν τα ίδια φυσικά αποτελέσματα με εκεί­να του ήλιου. Από την άλλη μεριά, αν τα βέλη του Απόλλωνα ήταν ακτίνες του ήλιου, θα έπρε­πε να είναι χρυσά βέλη.

Όμως ξέρουμε από τον Όμηρο, πως το τόξο του Απόλλωνα δεν είναι χρυσό, αλλά ασημένιο. Είναι ο "αργυρότοξος". Α­πό πού προέρχεται αυτή η ωχρότητα μάλλον, πα­ρά η υποτιθέμενη λάμψη;

Αν δε φοβόμαστε να τραβήξουμε πολύ μακριά την εικασία θα μπο­ρούσαμε να δεχθούμε, ότι αυτό το χρώ­μα, είναι εκείνο των λεπιδίων ή των α­σημένιων δακρύων, που βλέπουμε ακόμα να στο­λίζουν σε μαύρο φόντο τα νεκρικά σκηνώματα.
Η πρωτόγονη μορφή του Απόλλωνα δε θα έπρεπε, αναμφίβολα, να αποχωρίζεται ποτέ από τη μορφή της Άρτεμης. Ο Απόλλων και η Άρτεμης ή ακριβέστερα η Άρτεμης και ο Απόλλων, μια και η κόρη της Λητως παρουσιάσθηκε πρώτη, σχη­ματίζουν ένα ζευγάρι θεϊκών διδύμων, που θα αποπειρόταν κανείς να ερμηνέψει σαν εκείνο της συζύγου και του συζύγου, αν ο τρομερός θεός μπορούσε να έχει ένα δεσμό σταθερό κι αν η ά­γρια θεά δεν υπεράσπιζε τόσο ενεργητικά την αγνότητα της.

Είναι εξ άλλου πιθανό, τα πρά­γματα να είναι ως εξής.

Υποψιαζόμαστε, ότι η νύμφη Κυρήνη, η μόνη που έδωσε στον Απόλλω­να ένα γιό με συνθήκες λίγο πιο ομαλές, ήταν μια άλλη μορφή της Άρτεμης, από την οποία κρα­τά ορισμένες δικαιοδοσίες, κυρίως αυτή του να είναι μια θεότητα του κυνηγιού. Η Άρτεμης, που φορά το τόξο και τη φαρέτρα όπως ο αδελφός της, παρουσιάζει ένα χαρακτήρα ακόμα πιο ξεκάθα­ρα καταχθόνιο, γιατί τη συνοδεύει ένα κοπάδι κυνηγετικών σκυλιών, ενώ περιπλανιέται αδιά­κοπα στα βαθιά δάση σε καταδίωξη των θυμά­των της.

Αλλά ενώ ο Απόλλωνας καταδιώκει τις παρθένες, αυτή προστατεύει αυστηρά την προ­σωπική της αγνότητα, όπως το αποδεικνύει η τι­μωρία του Ακταίωνα και των συντρόφων του, που φαίνεται στην ιστορία της Καλλιστούς.

Η α­γνότητά της της δίνει τη φήμη ότι είναι αρτιμε­λής (Άρτεμης), "ολόκληρη' και η ελάχιστη εγκα­ρδιότητα της απέναντι στους άνδρες ότι είναι μια "αρκούδα" (άρκτεμις, από την άρκτο). Εμφα­νίζεται μ' αυτή την έννοια σαν μια αντεστραμμέ­νη εικόνα του αδελφού της, με την αδηφάγο φλό­γα, αλλά εκεί έγκειται ο δικός της τρόπος να γί­νεται η ίδια εχθρός της ζωής της, παρ' όλο το συμπληρωματικό ρόλο που παίζει στους τοκε­τούς, σε ανάμνηση της βοήθειας που πρέπει να έδωσε στη Λητώ.
Όταν η Άρτεμης ταυτίζεται με την καταχθό­νια Εκάτη, ο ίδιος ο Απόλλωνας ονομάζεται Εκατος. Γνωρίζουμε τέλος, ότι η σύγκριση της Άρ­τεμης με τη Σελήνη

(στην οποία αναφέρεται κα­θαρά η ιστορία του Ενδυμίωνα),

είναι αντίστοι­χη μ' εκείνη του Απόλλωνα με τον Ήλιο. Αυτή η θεά που μπορεί να ερωτευθεί, ελλείψει καλυτέ­ρου, έναν ωραίο νέο, ενώ αυτός κοιμάται και φαί­νεται σαν νεκρός, δεν είναι ποτέ μητέρα.

Η Άρ­τεμης της Εφέσου, που αναπαρίσταται σε μια ει­κόνα με πολλούς μαστούς, είναι άραγε η ίδια με την αδελφή του Απόλλωνα; Η πρωτογενής σημα­σία του ζεύγους παραμένει σκοτεινή και αν υ­πάρχει μια μορφή από το ινδικό Πάνθεον με την οποία θα μπορούσαμε να συγκρίνουμε το πρόσω­πο του Απόλλωνα, είναι εκείνη του Σίβα, του τρίτου προσώπου της Τριμούρτι, του αφιερωμένου στην καταστροφή.